భారతదేశంలో యురేనియం నిల్వలు ఇటీవలి కాలంలో గణనీయమైన దృష్టిని ఆకర్షిస్తున్నాయి. దేశంలోని నాలుగు రాష్ట్రాల్లో 93,000 టన్నులకు పైగా ఇన్-సిటూ యురేనియం సంపదను గుర్తించినట్లు తాజా నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి. ఇందులో ఆంధ్రప్రదేశ్ 60,659 టన్నులతో అగ్రస్థానంలో ఉంది. ఈ కొత్త ఆవిష్కరణలు భారత్ యొక్క శక్తి భద్రత, అణు శక్తి విస్తరణకు ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతాయి? యురేనియం నిల్వలు భారత్‌కు నిజంగా వరంగా మారగలవా? ఈ అంశాన్ని ఆర్థిక, పర్యావరణ, రాజకీయ కోణాల నుంచి విశ్లేషించాలి.


భారత్‌లో శక్తి డిమాండ్ రోజురోజుకూ పెరుగుతోంది. దీనిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, అణు శక్తి ఒక స్థిరమైన, తక్కువ కార్బన్ ఉద్గారాల శక్తి మార్గం. దేశంలో యురేనియం నిల్వలు పెరగడం వల్ల రష్యా, కజకిస్తాన్, ఫ్రాన్స్ వంటి దేశాల నుంచి దిగుమతులపై ఆధారపడటం తగ్గుతుంది. ఇది ఆర్థికంగా లాభదాయకం కావడమే కాకుండా, భారత్‌ను శక్తి స్వాతంత్ర్య దిశగా నడిపిస్తుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని తుమ్మలపల్లె, కడప ప్రాంతాల్లో ఇప్పటికే పెద్ద ఎత్తున యురేనియం తవ్వకాలు జరుగుతున్నాయి, ఇవి దేశంలో అతిపెద్ద యురేనియం నిక్షేపాలు.  ఈ నిల్వలు 2050 నాటికి అణు శక్తి ఉత్పత్తిని 30% వరకు పెంచే అవకాశాన్ని కల్పిస్తాయి, ఇది బొగ్గు వినియోగాన్ని తగ్గించి పర్యావరణ లక్ష్యాలను సాధించడంలో సహాయపడుతుంది.


అయితే, ఈ యురేనియం నిల్వల వినియోగంలో సవాళ్లు కూడా ఉన్నాయి. తవ్వకాలు, శుద్ధీకరణ ప్రక్రియలు పర్యావరణ కాలుష్యానికి దారితీస్తాయని స్థానిక సముదాయాలు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. తుమ్మలపల్లెలో గ్రౌండ్‌వాటర్ కాలుష్యం, పంటలపై ప్రభావం వంటి సమస్యలు ఇప్పటికే బయటపడ్డాయి. ఈ ప్రాంతాల్లో రేడియేషన్ ప్రమాదాలు, ఆరోగ్య సమస్యలు కూడా ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి కఠినమైన భద్రతా ప్రమాణాలు, పర్యావరణ రక్షణ చర్యలు అవసరం. అంతేకాక, యురేనియం తవ్వకాలకు అధిక పెట్టుబడి, సాంకేతిక నైపుణ్యం కూడా అవసరం, ఇవి భారత్‌కు ఆర్థిక భారంగా మారవచ్చు.


రాజకీయంగా, ఈ నిల్వలు భారత్‌కు అంతర్జాతీయ గుర్తింపును తెచ్చిపెడతాయి. అణు శక్తి సామర్థ్యం పెరగడం వల్ల భారత్ శక్తి రంగంలో ఆధిపత్య దేశంగా ఎదగవచ్చు. అయితే, అణు వ్యాప్తి నిరోధక ఒప్పందాలు, అంతర్జాతీయ ఒత్తిడులు ఈ ప్రక్రియను సంక్లిష్టం చేయవచ్చు. మొత్తంగా, యురేనియం నిల్వలు భారత్‌కు వరంగా మారే అవకాశం ఉన్నప్పటికీ, వాటిని సమర్థవంతంగా, సురక్షితంగా వినియోగించడమే ఈ సంపదను నిజమైన శక్తి వనరుగా మార్చగలదు.


మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి: